Çin’in Altın Alım Çılgınlığı Doların Bardağı Taşıran Son Damlası Olabilir
Çin’in Altın Alım Çılgınlığı Doların Bardağı Taşıran Son Damlası Olabilir
Bazı yorumcular onlarca yıl boyunca ABD dolarının dünyanın uluslararası rezerv para birimi olarak özel statüsünün yakın zamanda sona ereceğini tahmin etmeye çalıştılar.
Eninde sonunda haklı çıkacaklar ve o gün çok daha yakın olabilir. Her zamanki gibi anahtar Çin’de olabilir.
Tarihsel olarak dolar, potansiyel alternatiflere göre bazı belirgin avantajları nedeniyle tercih edilen rezerv para birimi olmuştur.
Başlangıç olarak ABD’nin köklü kuralları ve pek çok anayasal kontrol ve denge mekanizmasıyla güçlü bir kurumsal çerçevesi var. Bu, onu yatırım yapmak için nispeten öngörülebilir ve güvenli bir yer haline getirir.
Dahası, ABD ekonomisinin büyüklüğü ve mali piyasalarının derinliği, küresel bir değer saklama aracı olarak ideal bir şekilde uygun olan, nispeten likit varlıklardan oluşan büyük bir havuz yaratmıştır.
Gerçekten de dünya çapında pek çok ülke, ya sabit kurlarla ya da bir tür yönetilen döviz kuruyla kendi para birimlerini ABD doları karşısında sabit tutmaya çalışıyor. Dolayısıyla dolar bölgesi olarak adlandırılan bölge ABD’nin kendisinden bile daha büyük.
Küresel ticaretin büyük bir kısmının hâlâ dolar üzerinden gerçekleşmesi de buna yardımcı oluyor. Petrol, metaller ve tahıllar da dahil olmak üzere temel emtia fiyatları ABD para birimi üzerinden fiyatlandırılıyor ve dolar dünyanın hemen her yerinde bir ödeme aracı olarak memnuniyetle karşılanıyor.
Ancak yine de çatlaklar oluşmaya başlıyor
Bir süredir büyümekte olanlardan biri, merkez bankalarının ABD varlıklarında (temel olarak Hazine tahvilleri) tuttukları döviz rezervlerinin payını azaltan kademeli çeşitlendirmesidir.
IMF verileri, bu oranın 1999’daki yüzde 71’e kıyasla 2020 sonunda yüzde 59 ile 25 yılın en düşük seviyesine düştüğünü gösteriyor.
Düşüş eğilimi o zamandan bu yana durakladı ancak ABD ekonomisinin daha iyi performans göstermesi ve Fed’in faiz oranlarını yüksek tutması nedeniyle son veriler doların gücüyle desteklendi .
Bu da diğer para birimlerinde tutulan rezervlerin dolar değerini düşürdü. Ancak yüzeyin altında ABD varlıklarındaki çeşitlilik devam ediyor.
Bu eğilimin bir parçası olarak merkez bankaları altın stoklarını artırıyor. Çin Halk Bankası (PBOC), Mart ayının art arda net alımların gerçekleştiği 17. ay olduğunu gösteren resmi verilerle bu konuda ön planda yer alıyor. Sektördeki kişiler, yetkililer tarafından da büyük miktarda gizli satın alma yapıldığından şüpheleniyor.
Bu mutlaka kötü niyetli bir şey değildir. Bunun nedeni PBOC’nin, altının güvenli bir liman, enflasyona karşı korunma aracı ve riskleri dağıtma aracı olarak geleneksel cazibesinden yararlanan kurnaz bir yatırımcı olması olabilir.
Çinli yetkililer yükselen bir piyasada son derece iyi oynuyor olabilir
Yerel sermaye ve emlak piyasalarının kötü performans gösterdiği bir dönemde, Çin vatandaşlarının da ülkenin sıkı sermaye kontrollerini aşmanın bir yolu olarak altın alıcısı olduklarını da belirtmekte fayda var.
Çin de yalnız değil. En son resmi verilere göre Türkiye, bu yılın ilk üç ayında Çin’den (27 ton) daha fazla altın (yaklaşık 30 metrik ton) satın alırken, Hindistan (18,5 ton) da çok geride değil.
Ancak bu hikayede hala çok daha fazlası olabilir. Büyük ölçüde Tayvan üzerinde artan jeopolitik gerilimler ve Pekin’in Güney Çin Denizi’ndeki artan iddiası göz önüne alındığında, Çin’in ABD varlıklarını çeşitlendirmesinin açık stratejik avantajları var.
Matthew Henderson’ın The Telegraph’ta iddia ettiği gibi: Altına geçiş, Çin’in ABD yaptırımlarına karşı güvenli bir savaş sandığı oluşturmasına yardımcı oldu. Rusya bu adımı zaten attı, diğer devletler de bunu takip edebilir.
Çin’in altın stoklaması aynı zamanda ülkenin elindeki büyük ABD devlet tahvili tahvillerini silah olarak kullanabileceğine dair bir uyarı da olabilir.
Bu tahvillerin satılmasına yönelik herhangi bir tehdit, yalnızca ABD’de değil, Batı dünyasının geri kalanında da borçlanma maliyetlerini artırabilir.
Üstelik ABD kendisinin en büyük düşmanı olabilir. Ekonominin ve piyasaların son dönemdeki gücü, kısmen Başkan Trump döneminde başlatılan ve Başkan Biden döneminde devam eden büyük bir mali teşviki yansıtıyor.
Bu, yalnızca dünyanın hakim rezerv para birimini kullanan bir ülkenin yapabileceği bir şeydir, ancak uluslararası yatırımcıların sabrı da hafife alınamaz.
ABD kurumlarına ve politikalarına duyulan geleneksel güven de risk altında. Kasım ayında yapılacak başkanlık seçimlerinde önde gelen adayların her ikisi hakkında da önemli soru işaretleri var. Bunlardan en az biri (seçiminizi yapın) küresel çapta alay konusudur.
Her iki ülke de korumacı bir ticaret savaşına doğru ilerleyerek Çin ile gerilimi daha da artıracak gibi görünüyor.
Bu pek çok farklı şekilde ortaya çıkabilir. bu mümkün ABD dolarının hakimiyeti Aşınmaya devam ediyor ancak bu, avronun yanı sıra Avustralya ve Kanada doları da dahil olmak üzere diğer Batı para birimlerine karşı kademeli bir yeniden dengelenme biçimini alıyor.
Tahvil getirilerinin nihayet uluslararası alıcıları çekebilecek seviyelere yükselmeye başlamasıyla Japon yeni artık oldukça ucuz görünüyor. Sterlin bile küresel döviz rezervlerinde hâlâ Çin renminbisinden (yüzde 3’ten az) daha büyük bir paya sahip (yaklaşık yüzde 5). Çin’deki yatırım yapılabilir varlık havuzu hala küçük.
Dolar dışına yönelerek yaptırımlardan kurtulma kapsamı, ABD’nin müttefiklerinin, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinde yaptıkları gibi, Çin’den gelen yeni bir tehdide karşı da tepkilerini koordine etme olasılığıyla sınırlıdır.
Altın piyasası, Çin’in yurt dışına park ettiği sermayenin tamamını absorbe edecek kadar büyük değil.
Ancak en kötü durumda, doların değerindeki keskin bir düşüş, Birleşik Krallık’ta ve Avrupa’nın geri kalanında yüksek faiz oranlarına yayılması da dahil olmak üzere Batı’nın başka yerlerinde ciddi olumsuz etkilere neden olabilir.
Bu nedenle yatırımcıların jeopolitik risklere karşı tetikte olması ve Pekin’den gelen sinyalleri izlemeye devam etmesi gerekiyor.
Uyarı: Yatırım tavsiyesi değildir.
Kaynak: telegraph
