Kış Aylarında Karbonmonoksit Zehirlenmesine Dikkat Edin yazımızda soğuk havalarda sobadan çıkan karbonmonoksit gazının tehlikesini, başka nerelerden Karbonmonoksit gazının geldiğini ve Karbonmonoksit zehirlenmesinin belirtilerini yazdık.
Kış Aylarında Karbonmonoksit Zehirlenmeleri
Karbonmonoksit, oksijenin kanda kırmızı kürelere bağlanmasını dört taraftan birden engel olmaktadır. 200-300 kat daha afilitesi vardır. Karbonmonoksitin en ileri zehirlenmesinde hiperbarik oksijen tedavisi uygulanır.
Soğuk havaların gelmesiyle birlikte kömür yakımına bağlı olarak karbonmonoksit zehirlenmeleri artmaya başladı. Bu zehirlenme neticesinde insanlar ölebilmektedir. Yıllar içerisinde baktığımızda en çok zehirlenmeden ölüme neden olan karbonmonoksit zehirlenmesidir. Soba ile ısınan evlerde lodos etkisiyle dışarı çıkması gereken duman, evin içine dolduğunda sessizce içeride bulunan insanları öldürmektedir. Karbonmonoksit zehirlenmesi sadece sobadan çıkan gazla bağlantılı değildir. Doğalgaz da eğer şofbenin yanması için etrafta yeterli oksijen yoksa Karbonmonoksit molekülleri etrafta yayılmaya başlar. Bu nedenle de zehirlenmeler mutfak ve banyoda daha çok görülmektedir. Ticari araç kullananların trafikte kalmasıyla sürekli olarak soluması da zehirlenmeye örnektir. Günümüzde birçok değişik şekilde Karbonmonoksit zehirlenmeleri vardır. Karbonmonoksit zehirlenmesi sadece sobaya bağlanmazken, soba ölümlerde 1.sıradaki yerini korumaktadır.
Karbonmonoksit Zehirlenmesi Nasıl Anlaşılır?
Karbonmonoksit’e sessiz katil denilmektedir. Kokusu ve rengi olmayan, ne olduğu anlaşılmayan ve insanları ilk önce sersemletip daha sonra uykuya daldıran bir zehirdir. Karbonmonoksit zehirlenmesi yaşayan insanlar uyuduklarında bir daha uyanamıyorlar ve ölüm gerçekleşiyor. Zehirlenme yaşayanlar ilk belirti olarak grip olmuş gibi halsiz hissederler ve yorgunluk oluşur. Çoğunlukla insanlar zehirlenmeden şüphelenmez. Karbonmonoksit artışına göre kişi komaya kadar ağırlaşabilir. Kişi uyanık iken bu durumu fark edebilir, ama uykudayken asla fark edemez.
Temiz Hava Sağlanmalı
Kişi zehirlenmeye başladığını anladığı zaman hemen temiz oksijen almalıdır. Hemen durduğu yerden çıkıp temiz hava alabileceği yere gitmelidir. Kişinin başka odaya gitmeye gücü yoksa, son bir hamle ile kendisine temiz hava sağlaması için pencereyi veya kapıyı açması gerekir. Karbonmonoksit zehirlenmesi yaşadığını düşündüğünüz bir kişiyi gördüğünüzde hemen o kişiyi dışarı çıkarmalı ve acil servise götürmelisiniz.
Kış Aylarında Karbonmonoksit Zehirlenmesine Dikkat Edin-Klinik Toksikoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Lale Karabıyık’ın videosundan yardım alınmıştır.