Gelişmişliğin ve Sağlığın Göstergesi Yeterli Et Tüketimi

Gelişmişliğin ve Sağlığın Göstergesi Yeterli Et Tüketimi yazımızda etin ülkelerin gelişmişlik göstergesi olduğunu, sağlık için et tüketimini, yanlış pişirilen etin kansere neden olduğunu, etlerin besin değerlerini ve ette helalliğe dikkat etmeyi yazdık.

Gelişmişliğin ve Sağlığın En Büyük Göstergesi Yıllık Et Tüketim Oranı

Kişi başı yıllık et tüketim oranı, ülkelerin gelişmişliğini gösteren önemli bir parametredir. Dünyanın en zengin ülkelerinden olan ABD, yıllık kişi başı et tüketiminde 85 kg’ı bulmuştur. Bu rakam Almanya‘da 50 kg, komşumuz olan batıyor diye alay geçilen Yunanistan‘da 45 kg’dır. Türkiye’de kişi başı yıllık et tüketimi 11-12 kg kadardır. Temel geçim kaynağı geçmişten günümüze kadar tarım ve hayvancılık olan bir ülkede kırmızı et tüketiminin bu kadar düşük olması bir hayli şaşırtıcıdır. İnsanların alım gücünün yetersiz olması et tüketiminin bu kadar düşük olmasına neden olmuştur. Ülkemizde Kurban Bayramının da olması bu sorunu çözememiştir. Kırımızı et tüketiminin az olması sağlık problemlerinin de artmasına neden olmuştur.

Gelişmişliğin ve Sağlığın Göstergesi-Yeterli Et Tüketebilmek

Vücudumuzun temel yapım ve onarım malzemesi olan protein, hem bitkisel hemde hayvansal kaynaklarda bulunur. Bununla birlikte hayvansal gıdalı proteinler vücudumuzda daha yüksek kullanım oranına sahiptir. Bedenin ihtiyacı olan ancak kendisinin üretemediği bazı önemli aminoasitler, besinlerle vücuda alınmak zorundadır. Et, bu gerekli aminoasitler için önemli bir kaynaktır. Demirde vücudun ihtiyaç duyduğu temel minerallerdendir. Demir, bitkisel ve hayvansal kaynaklarla alınabilen bir mineraldir. Doğumdan ölüme kadar vücudun Demire ihtiyacı vardır ve bu ihtiyaç besinlerle sağlanır. Eksikliğinde görülen anemi hastalığı, soğuk algınlığından kansere kadar birçok hastalığa karşı bedeni güçsüz kılar. Demirin vücuda alınmasının yanında, emilimini ve vücut tarafından kullanımını sağlamak önemlidir. Bitkisel kaynaklı Demir %5 oranında emilebilirken, hayvansal kaynaklı demirin emilim oranı %30’ları bulur. Sadece bitkisel ürünlerle Demir ihtiyacı karşılanamaz. Ayrıca ülkemizde Demir eksikliği çok fazla görülmektedir.

Yanlış Pişirilen Et Kansere Neden Oluyor

Et vücudumuz için çok gerekli olmasının yanında doğu şekilde pişirilmesi gerekir. Kolorektal kanser, erkeklerde görülen kanser türlerinde 2., kadınlarda ise 3.sırada gelmektedir. Beslenmeyle birebir ilişkili olan bu kanser türünün oluşmasında et ürünleri son derece etkilidir. Özellikle yüksek ısıda pişen, yağda kızartılan ve dış kısmında kararmalar oluşan etler kansere neden olmaktadır. Fazla pişmiş kırmızı et tüketiminin her 10 gram artışı, kolon kanseri riskini %29 artırmaktadır. Et haddinden fazla piştiğinde, yüzeyinde oluşan Heterosiklik Aromatik Aminler (HAA), vücutta kanser etkeni olarak çalışırlar. Araştırmalara göre HAA’ların kolon, göğüs ve mide kanserinin temel sebeplerinden biri olduğu düşünülüyor. Etin pişme şekline ve süresine bağlı olarak bir etin HAA miktarı 100 artabilmektedir. Bu durum en fazla etin ızgara ve kızartılmasıyla oluşuyor. Izgara yaparken etin ateşe 15 cm’den fazla yaklaştırılmaması ve mümkün olduğunca haşlama et yenmesi gerekiyor.

Kalitesiz Fermente Ürünleri Kansere Neden Oluyor

Fermente et ürünleri de kansere neden olmaktadır. Bu tarz ürünlerde kalitesiz etlerin kullanılması, bu kalitesiz etleri fermente hale getirebilmek için haddinden fazla sodyum nitrit ve nitrat eklenmesi, kanser riskini hat safhaya çıkarıyor. Ülkemizde kırmızı et tüketiminin düşük olmasına karşın kolon ve mide kanserinin sıklıkla görülmesinin nedeni de etlerin yanlış pişirilmesi ve adi fermente etlerdir.

Küçükbaş, Büyükbaş ve Beyaz Etin Birbirinden Farkı

Koyun, keçi gibi küçükbaş hayvanların etleri, büyükbaşlara nazaran daha az protein, daha fazla yağ ve kolesterol içerir. Büyükbaşların Demir oranı küçükbaşlardan daha fazladır. Küçükbaş etlerin büyüklere nazaran kendine has kokuları vardır. Beyaz etin bileşimi, kırmızı etlerden biraz daha farklıdır. Protein miktarı yakın, yağ oranı hatırı sayılır oranda daha azdır. Kolesterol düzeyi kırmızı ete göre epey düşüktür. Demir içeriği, kırmızı ete göre oldukça azdır. Etlerde karbonhidrat bulunmaz. Ana besin öğeleri sadece protein ve yağdır. 30 gramlık bir et, 6 gram protein ve 5 gram yağ içerir. Ortalama ise 70 kaloridir.

Etlerin Besin Değerleri

Orta yağlı dana eti 100 gram

• Karbonhidrat (gr) 0
• Protein (gr) 23
• Toplam yağ (gr) 15
• Kolesterol (mg) 83,2 ortalama
• Sodyum (mg) 80 ortalama
• Potasyum (mg) 500 ortalama
• Fosfor (mg) 193 ortalama
• Magnezyum (mg) 16 ortalama
• Demir (mg) 2,8 ortalama

Orta yağlı koyun eti 100 gram

• Karbonhidrat (gr) 0
• Protein (gr) 17
• Toplam yağ (gr) 22
• Kolesterol (mg) 92 ortalama
• Sodyum (mg) 70 ortalama
• Potasyum (mg) 290 ortalama
• Fosfor (mg) 147 ortalama
• Magnezyum (mg) 14 ortalama
• Demir (mg) 1,54 ortalama

Derisiz tavuk eti 100 gram

• Karbonhidrat (gr) 0
• Protein (gr) 18
• Toplam yağ (gr) 8,7
• Kolesterol (mg) 57 ortalama
• Sodyum (mg) 68 ortalama
• Potasyum (mg) 235 ortalama
• Fosfor (mg) 187 ortalama
• Magnezyum (mg) 27 ortalama
• Demir (mg) 0,96 ortalama

Helalliğe Dikkat

Hangi hayvanın etini ne miktarda yerseniz yiyin, helalliğine dikkat etmedikçe aradığınız şifayı bulamazsınız. Herhangi bir yerden alacağınız etin veya lokantadan yiyeceğiniz etin helallik risklerinin çok fazla olduğunu unutmayın. Sizin için bir etin en önemli özelliği %100 helalliği olmasıdır, %99 helal, helal değildir.

Gelişmişliğin ve Sağlığın Göstergesi Yeterli Et Tüketimi-İnsan ve Hayat Dergisi‘nden yardım alınmıştır.