Yaşlılıkta Aspirin Kullanımı Faydaları ve Yaşlı Beslenme Düzeni
Yaşlılıkta Aspirin Kullanımı
Aspirin-kalp ilişkisi: Günde en az 75 mg aspirin almak, kanı inceltir ve damar iltihaplarını önleyerek kalp hastalıkları riskini %30 oranında düşürür. Diyabetli hastalarda, düzenli alınan aspirin, kalp hastalığı riskini azaltır. Aspirin, kadınları, kansız iskemik beyin hastalığına karşı korur.
Aspirin-kanser ilişkisi: Aile bireylerinden biri kolon kanseri ise her gün 90 mg’lık bir aspirin alınabilir. Bu sayede erkeklerde kolon kanseri riski %50 oranında azalır. Aspirinin içerisindeki cyclooxegenaze-2 enzimi, kanser hücrelerinin büyümesine mani olur. Bu enzim, prostat kanserinde PSA düzeyini düşürür. Düzenli aspirin kullanımı prostat, kolo-rektal, kalın bağırsak, meme, gırtlak, ağız, cilt, yemek borusu kanserlerinde riski önemli ölçüde azaltır. Aspirin kullanmaya ne kadar erken başlanırsa vücut, kansere karşı o kadar çok direnç kazanır. Mide asidini bozmamak için aspirin, ağızda yavaş emilerek yutulmalıdır.
Aspirin-tansiyon ilişkisi: Her gün düzenli olarak alınan düşük doz aspirin, kanı sulandırıp incelterek küçük ve büyük tansiyonu düşürür. Aspirinin sabah değil, akşam alınması tavsiye edilir.
Aspirinin Bazı Faydaları
- Günde 125 mg aspirin, uçuğun cilt üzerindeki ömrünü 8 günden 5 güne düşürür. Uçuğa neden olan iltihabı azaltarak etkilenmiş bölgenin daha çabuk iyileşmesini sağlar.
- Düzenli aspirin kullananlarda Alzheimer’a yakalanma riski, düzensiz kullananlara göre %80 daha azdır. Parkinson hastalığına da iyi gelir.
- Çok fazla güneşte kalındıktan 1-2 saat sonra alınacak iki aspirin, hem yanmayı hem de cildin su tutmasını önler.
- Yarım bardak su ve limon suyu ile karıştırılacak 5-6 aspirin, nasıra sürülüp üzerine bir nemli örtü örtülürse aspirinin içindeki asit 10 dakikada nasırı temizler.
- Hamile kadınlarda, problemli doğuma mani olur.
- Uzun süre oturmak zorunda kalan ofis çalışanlarında, kan pıhtılaşmasını önler.
- Zihni açar, dikkat toplamaya yardımcı olur.
Önemli!
Damarların genişleme yeteneğini düşürerek sodyum tutulmasına neden olur ve böylece hipertansiyon ve kalp krizi riski artar. Aspirin, serbest radikallerin birikmesine yol açarak hücrelere verdikleri zararı artırır. Aspirin, midenin koruyucu tabakasını kaldırıp aside duyarlı hale getirir. Böylece, yüksek doz aspirin mide kanaması, mideduedenum ülserine sebep olur. (Sağlıklı Yaşlanma, Prof. Dr. Hazım Gökçen)
Yaşlılıkta Dikkat Menüsü
“Protein, Karbonhidrat ve Yağ”
Yaşlılıkta enerji ihtiyacı, hastalıklar, sakatlanma ve kırıklara bağlı olarak artabilir. Enerji ihtiyacının arttığı bu gibi durumlarda yetersiz beslenilmesi, kronik beslenme yetersizliği denilen duruma neden olmaktadır. Yetersiz beslenme, kronik hastalıkların görülme sıklığını artırır. Bu sebeple yeme-içme noktasında gençlikten itibaren yaşlılık da dahil, proteinler, yağlar ve karbonhidratlara gereken önemi vermek gerekir.
Proteinler: Vücut organlarının yapıtaşıdır. Hücre yenilenmesi, vücudun dış etkenlere karşı korunması, bağışıklık sisteminin güçlenmesi ve kas dokunun korunması için gereklidir. Enfeksiyon, ameliyat, yaralanma ve kırık gibi sağlık problemleri, protein ihtiyacını artırır. Yaşla birlikte azalan bağışıklık sistemi fonksiyonları göz önüne alındığında, beden ağırlığının kilosu başına 1 gram protein, günlük ihtiyacı karşılayabilir. Yani 75 kilo ağırlığa sahip bir kişi günlük 75 gram protein alması gerekir.
Karbonhidratlar: Vücudun enerji ihtiyacının büyük kısmını karşılarlar. Kalın bağırsakların çalışmasını artırarak kabızlığa mani olur. Beyin fonksiyonlarının düzgün çalışmasını sağlar. Günlük alınan enerjinin yaklaşık %60’ı karbonhidratlardan karşılanmalıdır. Karbonhidratlar yetersiz alındığında, proteinler enerji kaynağı olarak kullanılacağı için, günlük karbonhidrat ihtiyacı eksiksiz şekilde karşılanmalıdır. Ancak ihtiyaçtan fazla alınırsa, bu kez yağa çevrilerek kilo almaya neden olur. Bu sebeple, şekerli ve nişastalı gıdalar fazlaca tüketilmemelidir. Bunlara alternatif olarak tahıllar, kepeği alınmamış tahıl unları, sebze ve meyvelerin tüketimine ağırlık verilmelidir.
Yağlar: A, D, E ve K vitaminleri açısından zengindir. Vücudun düzgün çalışmasını sağlayan bazı hormonların yapımında gereklidir. İhtiyaç duyulandan fazla alındığında, gerektiği zaman kullanılmak üzere depolanır. Omega 4 ve omega 6 yağları, kalp hastalıklarına mani olur, bağışıklık sistemini güçlendirir ve depresyondan korur. Günlük alınan enerjinin %25’i yağlardan sağlanmalıdır. Hastalık nedeni ile herhangi bir kısıtlama yoksa günlük yağ olarak tüketilmesi gereken miktar 35-40 gramdır.
Yaşlılıkta Aspirin Kullanımı Faydaları ve Yaşlı Beslenme Düzeni-Kaynak: Fatmanur Caner-İnsan ve Hayat Dergisi‘nden yardım alınmıştır.