Van’da Çobanlık İşinin Zorlukları yazımızda Arif Şenyüz ve Abdulhamit İlbaş gibi çobanların binlerce koyunu zorluklarla nasıl baktığını, çobanlık işinin sevmeden yapılamamasını ve göçerlik çobanlığın zorluklarını yazdık.
Van’da Çobanlık İşi
Van’da koyunlara bakan ve mevsimine göre göç etmek zorunda kalan çobanların zorlu iş yaşamı vardır. Göçerlik atalarından kaldığı için bu mesleğe alışmışlardır ve bu tarz yaşama biçimini benimsemişlerdir. Van ve çevresinde çobanlık mesleğini seçen insanlar, ekmeklerini doğanın zor koşullarına karşı verdikleri mücadele ile kazanmaktadır. Van’da çobanlık yapan Arif Şenyüz’de göçerlik çobanlığı yapmaktadır. Haberlerde duymuşsunuzdur 3-5 bin lira maaş ile çoban bulunamıyor diye, çobanlık yapmanın zorluğunu eleman bulamayan insanların var olduğunu görerek anlayabiliriz. Asgari ücretliden 2-3 katı maaş alabilecek bir ücret verilmesine rağmen insanlar çoban olmak istememektedir.
Arif Şenyüz’ün dedesi de Van’da çobanlık yapmaktaydı. Dedesinden işi gören Arif bey, ata mesleğini devam ettirerek hayvanlara bakmaya devam etmektedir. Kış aylarında Mardin, Nusaybin, Batman ve Siirt’e giden Arif bey ve ailesi, yazın geldiğinde ise Hakkari ve Van yaylalarına çıkmaktadır. 3-4 ay oralarda kaldıktan sonra tekrar memleketine dönmektedir.
Sevmeden Yapılamayacak Meslek: Çobanlık
Bir diğer çoban Abdulhamit İlbaş’da severek çobanlık yapmaktadır. Her yıl Eylül ayının ortalarına kadar yaylalarda kaldıklarını belirtiyor. Daha sonra memleketlerine dönüyorlar. Yazı serin yaylalarda geçiren göçerler, havaların soğumaya başlaması ile memleketlerine göçmeye başlıyorlar. Bu yapılan göçlerin en büyük amacı hayvanlara daha iyi otlayabileceği yerler bulmaktır. Çobanlık yapan kişiler, hayvanları bakmak için göç ettiklerinde aileleri ile birlikte göç etmektedir. Gittikleri alanlarda çadırlarını kurarak büyük bir çadır alanı oluşturmaktadırlar. Koyun sürülerinin çok olması nedeniyle göç edilen yerin iyi otlağa sahip olması gerekiyor. 4-5 sürü 6 bine yakın koyun yapmaktadır. Bu koyun sürülerinin göç etmesi zorlu olduğu kadarda çobanlar için zevklidir.
Sevmeden yapılması çok zordur. Çobanlar bu işi sevmeselerdi asla yapamazlardı. Göçer ailelerin en büyük sorunu çocuklarını tam anlamıyla okula gönderememeleridir. Belirli bir yerde kalmadıkları için yerleşik hayata uyum sağlayamamaktadırlar. Ayların süren yürüyüşlerde doğanın zorluklarına da ayak uydurmak çok zordur. Özellikle yağmurlu ve soğuk havalarda koyunların telef olmaması için yoğun çaba harcanması gerekiyor. Çobanlar mesleğini severek yaptıkları için bu zorluklara da katlanmaktadır.