Milletlerin Dünden Bugüne Tohum Üretimindeki Değişimleri yazımızda günümüz gıda endüstrisinin eski tohum uygulamalarını bitirmesini ve birkaç ülkenin tohum yetiştirmedeki değişimlerini yazdık.
Milletlerin Dünden Bugüne Tohum Üretimindeki Değişimleri ve Çiftçiliğin Önemini Kaybetmesi
İnsanların geneli bir zamanlar mutlaka çiftçilikle az veya çok ilgilenmiştir. Çiftliklerde yaşamak, çiftlik hayvanlarına bakmak, tohum saklamak, toprağa dayalı bir hayat sürmek ve geçimini topraktan sağlamak hayatın bir gerçeğidir. Günümüzde ise dünyaya baktığımızda, Hindistan’dan Brezilya’ya kadar tüm ülkelerde klasik çiftçilik bir kenara atıldı ve kaybolmaya başladı. Büyük çiftliklerin, endüstri malzemesine dönüşen tohumların ve kimyasalın yükselişi zamanındayız. Bunun yanında ara ara geri dönüşler de oluyor. Bulunduğu noktadan uzaklaşanlar ne kadar uzaklaştı, geri dönenler başladığı yere gelebiliyorlar mı, bozulmamış eski bilgilerle taze bilgilerin beraber olabilmesi için neler yapılıyor? Arjantin, Brezilya, Hindistan, Küba ve Irak‘ta yaşananlara bakalım.
Milletlerin Dünden Bugüne Tohum Değişim Örnekleri-Arjantin’de Soya Endüstrisi ve Sorgum Bitkisi
Dünya’da en fazla tarım alanına sahip ülkelerden Arjantin listede 10.sırada yer aldı. 1960’lı yıllarda ülke genelinde soya ekim oranı sıfırdı. 1998 yılına gelindiğinde ise soya ekim alanı 7 milyon hektar olmuştu. Soya arazilerinin içerisinde biyolojik çeşitlilik, farklı tarım ürünleri ve lezzet çeşitliliği adına ne varsa hepsi soya endüstrisinin çarkları arasında kayboldu. Ülkede günümüzde soyanın yerini sorgum bitkisi almıştır. Araziler tek bir sorgum bitkisi ile kaplanmış ve iş makineleri ile hasadı yapılıyor.
Brezilya Tohum Laboratuvarları
Brezilya‘nın tarım arazileri, dünya genelinde tartışmasız bir verimliliğe sahiptir. Tarım arazileri alanında Çin’den sonra 5.sırada yer almaktadır. Bu kadar geniş arazileri olmasına rağmen gıdada tekelleşmeye karşı Brezilya halkı birkaç defa ayaklandı. Brezilya fıstığından soya fasulyesine gen aktarımında fıstıktan-fasulyeye alerjiye sebep olan özelliklerin de taşındığı tespit edilmiş ve GDO karşıtları tarafından çok konuşulmuştu. 2010 yılından beri Brezilya organik tarım alanlarını, laboratuvar destekli geliştirmeye çalışıyor. Tohumlar üzerindeki hakimiyetini çeşitlilik ve lezzet temelli yeniden kurmaya çalışıyor.
Hindistan’a Gıda Endüstrisinin Etkisi
Hindistan‘da buğday “kaynak” olarak bilinir. Kaynak altın demektir. Buğday Hintliler için çok önemli bir gelir kaynağıdır. Buğday tarımında milyonlarca çiftçi, tacir, işletmeci ve değirmenci çalışmaktadır. Buğday ekonomisinden ekimlik tohum satışından başlayarak, bilek gücü ile çalışan merdaneli lavaş açma makinesine kadar Hindistan’da milyonlarca kişi ekmek yemektedir. Bu kadar büyük bir sistemin çalışması küçük bir sermaye ve alt yapı ile oluyordu. İleri ki yıllarda Hindistan’da buğday ekonomisi raporları hazırlanmaya başlandı. Gıda zincirlerinin modernizasyonu gündeme getirildi. Açıkta satılan un kötülenirken, geri kalmışlık sembolü olarak gösterildi. Paketteki un ise hijyen, sağlık ve ilerlemenin adresi olarak gösterildi. Hintli tüccarların yüzyıllar içinde geliştirdikleri kalite kontrolleri sorgulandı. Markalara güven üzerine ağırlık verildi. Başta 15 milyon kişinin istihdamı için çalışmalar yapanlar, endüstriyel tarım faaliyetleriyle 100 milyon insanın rızkı ve geçim kaynaklarını yok etmekten hiç çekinmediler.
Kübalılar Ürünlerini Doğal Bir Şekilde Üretiyor
Küba‘da tarım farklı yapılmaktadır. Gübre, zirai ilaç, sertifikalı tohum ülkede neredeyse yok denecek kadar az durumdadır. Ülkedeki şehirler %60-70 oranında, kendi gıdasını kendi arazilerinden sağlamaktadır. 1 milyon ton sebze üretebilmek için ton başına 1 dolara denk gelen evsel atık ya da hayvan gübresi kullanıyorlar. Kimyasal böcek ilacı yerine biyolojik usuller tertip ediliyor. Kübalılar tarım ürünü üretirken slogan olarak “Daha azla daha çok üretmek” kullanıyorlar. Kübalılar bahçelerinden çok şey bekliyorlar. Küba’nın ambargo altında olduğunu hatırlatalım.
Amerika’nın Irak’ı İşgal Etmesinden Sonra Tohumun Irak’taki Durumu
Amerika, Irak’ı işgal ettikten sonra, 2004 yılında “Bitki çeşitliliği yasası” çıkardı. Bu yasa ile GDO’lu bitkilerin Irak piyasasına girilmesinin önü açılmış oldu. “Amerika sonuna kadar sömürmeye devam eder.” Amerika’nın Irak’ı işgalinden önce ülkede 2 milyon hektar buğday ekiliyordu ve çiftçiler kendi tohumlarını bir sene sonrası için saklıyordu. Bir yerden tanıdık geliyor mu? Bu uygulama yasaklandı. Ancak bir müddet sonra anlaşıldı ki verimsiz olarak gösterilen buğdayların patentlerini, uluslararası firmalar el altından almışlar. Irak’ın genetik mirası ve yüzyıllarca seleksiyon yapılarak geliştirilen tohumların patentleri kaptırılmıştı. Günümüzde artık çiftçiler eski tohumlarını patent parası vererek, sertifikalı tohum adı altında tohum firmalarından satın almak zorunda kalıyor. Tohum dünyası geleceği belirlemektedir.
Milletlerin Dünden Bugüne Tohum Üretimindeki Değişimleri-İnsan ve Hayat Dergisi‘nden yardım alınmıştır.