Mutlak Huzuru Bulma
Mutlak Huzuru Bulma yazımızda merak etmenin ne olduğunu, merak etmenin canlılardan oluşmasını cevaplayan farklı 3 teorinin neler olduğunu ve mutlak huzuru bulmanın hangi meraktan kaynaklandığını yazdık.
Mutlak Huzuru Bulma-Neden Merak Ediyoruz?
Merak etmek, canlıları yeni şeyler öğrenmeye yönlendiren bir histir. Pek çok canlı meraklıdır sadece insanlara özgü bir his değildir. Merak doğuştan gelen bir histir ve merak sonucunda oluşan belirli bir davranış biçimi yoktur. Niçin meraklı olduğumuzu açıklamak için sürülen bir görüşe göre; “Yeni ve karmaşık şeyler beyinde belirsizlik hissine sebep olur. Merak ise canlıların kendilerini hoşnutsuz hissetmesine sebep olan bu histen kurtulmasını sağlamaktadır. Yeni ve karmaşık şeyler hakkında daha fazla bilgi edinmek, bunların sebep olduğu hoşnutsuzluğu azaltmaktadır.” Ancak bu teori, insanların yeni ve karmaşık şeylerle karşılaşmadıkları zaman da meraklanmalarını açıklayamıyor. Canı sıkılan birinin kendisini eğlendirecek ilginç şeyler bulmaya çalışması bu görüş ile açıklanamamaktadır.
En Uygun Uyarılma Modeli
Merak hissiyatının sebebini açıklamak için öne sürülen başka bir teori ise “en uygun uyarılma modeli” olarak tanımlanmaktadır. Bu teoriye göre beyin her zaman en uygun uyarılma düzeyini artırır. Bu görüş daha önce bahsedilen teorinin açıklayamadığı durumları başarılı bir şekilde açıklamaktadır. Canı sıkılan insanların da meraklı olacağını belirtmektedir. Fakat beyin en uygun uyarılma düzeyinde bulunmaya çalışıyorsa, bu duruma ulaştıktan sonra neden yeni şeyler öğrenerek en uygun düzeyden uzaklaşıyor. Bu kuram da bu soruya tam yanıt verememektedir.
Mükafat Olarak Algılanma
Merak ile ilgili öne sürülen üçüncü teori ise “Meraklı olmanın sebebinin, merak sonucu yapılan hareketlerin beyin tarafından mükafat olarak algılanması olduğunu” söylüyor. Yeni bilgiler öğrenmeye çalışmak dopamin salgılanmasına sebep oluyor. Beyin tarafından mükafat olarak algılanan dopamin, insanların kendilerini daha iyi hissetmelerini sağlamaktadır. Dopamin salgılayan beyin, salgılanma bittiğinde, uyuşturucunun etkisinin bittiği zamanlardaki gibi huzursuzlaşıyor. Hz. Allah (c.c)’a yaklaştıran meraktan sonra salgılanan dopamin ise mutlak huzurun oluşabilmesini sağlamaktadır. Anlaşılacağı üzere yeni bilgiler araştırmak ve öğrenmek kişiyi mutlu edecektir. Her gün yeni bilgiler öğrenmeye vakit ayırmalıyız.
İnsan ve Hayat Dergisi‘nden yardım alınmıştır.
