Kuruyemiş Cirosu ve Ekonomisi
Kuruyemiş Cirosu ve Ekonomisi yazımızda Türkiye’nin kuruyemiş ekonomisinin büyüklüğünü, kuruyemiş sektöründe değerli olan ürünleri, kuruyemiş ihracat ve ithalat rakamlarını ve son yıllarda kuruyemişlerde yaşanan ciddi fiyat artışlarının nedenini yazdık.
2018 Türkiye’nin Kuruyemiş Cirosu ve Ekonomisi
Kuruyemiş sektörü ülkemizde gelişmiş sektörler arasındadır. Sağlıklı ve doyurucu atıştırmalıklar denilince ilk akla gelen kuruyemişlerdir. Ülkemizde kuruyemiş ekonomisinin cirosu yaklaşık 11 milyar TL’dir. Dünya üzerinde hem tüketen hemde üreten ülkeler sıralamasında ilk sıralardayız. Kuruyemiş seven bir millet olmamız nedeniyle aynı zamanda da yurt dışına çokça kuruyemiş ürünleri göndermekteyiz. Bu kuruyemişler arasında bazıları sadece ülkemize özel ürünlerdir. Kayısı, incir, fındık, Antep fıstığı, dut kurusu gibi ürünlerde ülkemizin büyük ağırlı bulunmaktadır. Özellikle de bu meyvelerin kurutulması ve markalaştırılmasıyla yurt dışına ihraç edildiğinde önemli bir gelir elde edilmektedir. Bu tür meyvelerin üretiminde de dünyada ilk sıralarda olduğumuz için kuru meyvelerinde de önemli bir yerimiz bulunmaktadır.
Kuruyemiş İhracat ve İthalat Rakamları
Genel olarak kuruyemiş üretilirken ham maddeler yeteri kadar üretilmektedir. Kaju gibi kuruyemişler ise ülkemize yurt dışından gelmektedir. Geçtiğimiz yıllarda ceviz ve badem de bir azalma olsa da devletin önlemleriyle bu kuruyemişlerde üretim istenilen seviyelere çıkarılmıştır. Ceviz ve badem ağaçlarının büyümesinin zaman alması nedeniyle şuanda ceviz ve bademin yarısı yurt dışından ithal edilmektedir. Türkiye’nin 350 milyon dolarlık bir kuruyemiş ithalatı bulunurken, 3 milyar dolarlık da ihracatı bulunmaktadır. Kuruyemiş konusunda ülkemizin eli hala çok güçlüdür. Kuruyemiş ciromuzun daha da yükseltilmesi için daha fazla kuru meyve ve kuruyemiş üretilmesi gerekiyor.
Bazı Kuruyemişlerde Yaşanan Fiyat Artışları
Döviz fiyatlarının artması ülkemize gelen ithal kuruyemişlerin fiyatlarının da artmasına neden olmuştur. Özellikle bazı kuruyemiş ürünlerinde ciddi fiyat artışları yaşanmıştır. Antep fıstığı 1 yıl içinde %30, kabak çekirdeği %24, leblebi %17, ceviz içi ve ay çekirdeğinde %10 fiyat artışları yaşanmıştır. Bazı kuruyemişlerde ise indirim yapılmıştır. Bunun en büyük nedeni arz talep dengesinin bazı ürünlerde artması yönündedir.
Kuruyemişlerin sağlıklı oluşu ve hastalıklara karşı ciddi koruyucu özelliğinin daha çok bilinmesi nedeniyle orta sınıf insanlarının daha çok kuruyemişe yönelmiş olmasıdır. Kuruyemiş talebi arzın önünde gitmektedir. Bu nedenle de bazı kuruyemişlerin fiyatları gittikçe artmaktadır. Ülkemizde arz tarafında belirli yatırımlar var, fakat tüketim hızı daha yüksektir. Kuruyemiş ağaçlarının yetişmesi de yıllar sürdüğü için talebe yetişilememektedir. Bu trend sadece ülkemizde değil dünyada da yükselmektedir. Kuruyemiş sektörüne yatırım yapanlar uzun vadede mutlaka kazanacaktır.
