Kelebeklerin Büyüme Döngüsü

Kelebeklerin Büyüme Döngüsü yazımızda kelebeklerin ömürlerinin ne kadar olduğunu, hangi evrelerden geçtiklerini ve bazı tırtılların karınca yuvasında büyüdüğünü yazdık.

Kelebeklerin Ömürleri

Kelebeklerin ömürleri kısadır ve bu durum aklımıza yerleşmiştir. Çevremizde gördüğümüz ergin kelebeklerin ömrü birkaç günle 9-10 gün arasında değişmektedir. Kelebeklerin kısa ömürler kanatları çıkıp uçmaya başladıkları dönemdir. Bu dönem dışında yumurta, tırtıl ve koza evreleri bulunmaktadır.

Kelebeklerin Büyüme Döngüsü-Yaprak Üstünde Yumurta Dönemi

Kelebeklerin yaşam serüveni yumurta olarak başlar. Dişi kelebekler yavrularını yumurtadan çıktıktan sonra beslenecekleri bitkileri özenle seçerler. Yumurtlama dönemi yaklaşan dişi kelebek, bitkinin kalitesini ölçer. Bunu ayaklarında bulunan alıcıları kullanarak yapar. Bitkinin yüzeyindeki kimyasalları ve kalitesini anladıktan sonra yumurtalarını yaprak yüzeyine sıkıca, düşmeyecek şekilde yerleştirir.

Kanatsız Tırtıl Dönemi

Yumurta 3-15 gün süren gelişim sürecinden sonra çatlar. Bazı türlerde bu dönem bu kış mevsimi boyunca sürer. Yumurtadan önde 3 çift gerçek, arkada 5 çift yalancı ayağı olan kanatsız tırtıl çıkar. Tırtıl önce yumurtanın kabuğuyla beslenir daha sonra annesinin seçtiği bitkinin yapraklarıyla beslenir. Doğduğunda çok aç olan tırtılın tek amacı beslenmektir. Büyüme safhasında kendilerine dar gelen derilerini değiştirirler. Bu amaçla tırtıl, üzerinde yaşadığı bitkinin dalına tutunup sarkarak koza halini alır.

Ergin Kelebek Oluşumu

Koza safhasında tırtıl, salgıladığı hormonlarla büyük değişimler geçirir. Önce yalancı ayaklarını kaybeder ve öndeki gerçek ayakları uzar. Tırtılken bitki yapraklarını bıçak gibi kesen ağız yapıları değişerek bitki özlerini toplamasını sağlayacak olan hortuma dönüşür. Tırtıldaki en büyük değişiklik ise kanatlarının çıkmasıdır. Artık uçabilecektir. Koza safhası, ergin kelebeğin uçmasıyla sona erer.

Soğuğa Dayanmak İçin Antifriz Üretirler

Kelebekler vücut ısılarını düzenleyemezler. Bu yüzden sabahları ısınıp uçabilmek için güneşe yönelir ve sıcak taşların üzerinde ısınırlar. Kelebeklerin bazı türleri de gelişim dönemlerinde soğuktan ölmemek için gliserol içerikli antifriz üretirler. Bu şekilde sıfırın altındaki sıcaklıklarda donmaktan kurtulurlar.

Kelebeklerin Büyüme Döngüsü-Bazı Tırtıllar Karınca Yuvasında Büyür

Ülkemizde Kuzeydoğu Anadolu’da yaşayan Glaucopsyche alcon türü kelebekleri karıncalarla ilginç bir ortaklaşa ilişki kurarlar. Bu kelebeklerin dişileri yumurtalarını kantaron çiçeklerine bırakırlar. Yumurtadan çıkan tırtıllar bu çiçekten beslenerek büyürler. Büyürken dış iskeletlerini birkaç defa değiştirirler. Daha sonra oluşturdukları bir iplikle toprağa inerler. Toprağa iner inmez özel bir feromon salgılayarak çevrelerindeki Myrmica karıncalarını kendilerine çekerler. Karıncalar kendi larvaları zannettikleri tırtılları besler ve düşmanlara karşı korurlar. Tırtıllar sonbahar, kış ve ilkbaharı karınca yuvasında güvenli bir şekilde geçirirler. Yazın başında koza oluşturan tırtıl, ayın sonunda kelebeğe dönüşür. Bu şekilde hemen karınca yuvasından uzaklaşır.

Kelebeklerin Büyüme Döngüsü-İnsan ve Hayat Dergisi‘nden yardım alınmıştır.